Περί παρασίτων και παρασιτισμού

«Στη δίκη του Ιωσήφ Μπρόντσκι το 1964, η κύρια κατηγορία συνίστατο στο ότι, επειδή δεν είχε μόνιμο επάγγελμα, ο Μπρόντσκι ήταν κοινωνικό παράσιτο (η επιγραφή έξω από την αίθουσα του δικαστηρίου την ημέρα της ακροαματικής διαδικασίας έγραφε “Ακρόαση του παράσιτου Μπρόντσκι”). Η δεύτερη κατηγορία εναντίον του συνίστατο στο ότι είχε γράψει αντισοβιετικά ποιήματα. Στη δίκη όμως η δικαστής δεν επέτρεψε στον συνήγορό του να εξετάσει τη δεύτερη κατηγορία παραθέτοντας τα σχετικά ποιήματα, επιβάλλοντας έτσι σιωπή στα ενοχλητικά κείμενα ακόμη και μέσα στην αρένα της δίωξής τους. Ούτε δέχτηκε την απάντηση του Μπρόντσκι “Γράφω ποίηση” στην ερώτηση “Τι δουλειά κάνετε;”» (J.M. Coetzee, Περί λογοκρισίας, μτφρ. Δέσποινα Ρισσάκη, Πατάκης, Αθήνα 2006, σελ. 307)

Σύμφωνα με τους «φιλελεύθερους» μεταρρυθμιστές που μας ταλαιπωρούν εδώ και κάμποσα χρόνια (και θα εξακολουθήσουν, απ’ ό,τι φαίνεται, να μας ταλαιπωρούν για αρκετό διάστημα ακόμη), τα μέλη μιας κοινωνίας διακρίνονται σε ξενιστές και παράσιτα. Ή, για να το διατυπώσουμε καλύτερα, η κοινωνία εν συνόλω είναι ο ξενιστής, ενώ πολλά μέλη της είναι παράσιτα. Βέβαια, συχνά γενικεύουν και χαρακτηρίζουν ως παράσιτο όλη την ελληνική κοινωνία. Σε αυτή την περίπτωση, ο ξενιστής εις βάρος του οποίου παρασιτούμε είναι η Ευρώπη.

Υιοθετώντας την ορολογία της βιολογίας, επικρίνουν την ελληνική κοινωνία διότι έχει εθιστεί στον παρασιτισμό. Δηλαδή, οι Έλληνες δε θέλουν να δουλέψουν και να είναι παραγωγικοί. Αρνούνται να πειθαρχήσουν σε μια εργασιακή ηθική· δε θέλουν να παράγουν, αλλά μόνο να καταναλώνουν. Δε θέλουν να είναι το ασκητικό και εργατικό μυρμήγκι, αλλά ο τεμπέλης και επιπόλαιος τζίτζικας. Ταυτόχρονα, οι ελληνικές κυβερνήσεις της Μεταπολίτευσης, όντας λαϊκιστικές, δε διαπαιδαγώγησαν σωστά τον ελληνικό λαό, αλλά ενέδωσαν στα παρασιτικά του ένστικτα. Έτσι, οικοδομήθηκε ένα παρασιτικό κοινωνικό και οικονομικό μοντέλο που οδήγησε στην καταστροφή.

Τι είναι το παράσιτο; Παράσιτο, σύμφωνα με τη βιολογία, είναι ένας ζωικός ή φυτικός οργανισμός που ζει και αναπτύσσεται σε βάρος κάποιου άλλου οργανισμού, του ξενιστή, απ’ τον οποίο και τρέφεται με τις απαραίτητες θρεπτικές ουσίες. Τα παράσιτα όμως δεν είναι πάντα καταστροφικά για τον ξενιστή· κάποτε είναι χρήσιμα. Πολλές φορές μάλιστα είναι και όμορφα, όπως η εικονιζόμενη παραπάνω ραφλεσία (Rafflesia arnoldii), το μεγαλύτερο λουλούδι του κόσμου. Σε κάθε περίπτωση, δεν είναι εύκολο να απαλλαγείς από αυτά. Όταν νομίζεις πως τα ξερίζωσες, εμφανίζονται νέα, που πολλαπλασιάζονται πριν καν το καταλάβεις και καταλαμβάνουν τα πάντα.

Για όλα αυτά όμως έχει γράψει ο Μισέλ Σερ: «Το παράσιτο δεν σταματά. Δεν σταματά να τρώει ούτε και να κοιμάται, να φωνάζει, να ρεύεται, να κάνει χίλιους δυο θορύβους, να γεμίζει τον χώρο με τη φασαρία του και τους πολλαπλασιασμούς του. Το παράσιτο είναι μια εξάπλωση, τρέχει, αυξάνεται. Κυριεύει και κατέχει. Ξεχειλίζει ξαφνικά από αυτές τις σελίδες. Πλημμύρα, φουσκονεριά.

»Ιαχές, χαλασμός Κυρίου, μανία, σάλος και ακατανοησία.

»Ασυμμετρία, βία, φόνοι και σφαγές, βέλος και πέλεκυς.

»Μιζέρια και πείνα: η πενία, ζητιάνα στις πόρτες· όσοι τρώνε μέχρις υπερβολής, όσοι μεθούν και όσοι δεν έχουν ποτέ κάτι να βάλουν στο στόμα τους παρά μόνον αέρα.

»Αρρώστιες, επιδημίες, λοιμοί.

»Ζωικές μεταμορφώσεις: μικρόβια, έντομα, ποντικοί, λύκοι, λιοντάρια και αλεπούδες· ζώα που τα καταβροχθίζει η πολιτική, λουλούδια στο μπουκέτο του έρωτα που τα τρώει ο πρώτος τυχών λαγός, εραστές που τους χωρίζει ο Διάβολος. […]» (Michel Serres, Το παράσιτο, Σμίλη, Αθήνα 2009, σελ. 507)